วันอาทิตย์ที่ 3 กรกฎาคม พ.ศ. 2559

มาตรฐาน ISO/IEC 17025


ISO/IEC 17025 คือ  มาตรฐานสากลซึ่งเป็นการประเมินความสามารถทางวิชาการของห้องปฏิบัติการ   ISO/IEC 17025 ครอบคลุมทุกด้านของการบริหารจัดการห้องปฏิบัติการ  ตั้งแต่การเตรียมตัวอย่างถึงความชำนาญในการวิเคราะห์ทดสอบ  ถึงการเก็บบันทึกและการรายงานผล มาตรฐานนี้เน้นองค์ประกอบหลายด้านแต่ไม่ได้จำกัดเฉพะแค่ด้านเหล่านี้   ซึ่งได้แก่ระบบคุณภาพของห้องปฏิบัติการ  การควบคุมเอกสาร  การปฏิบัติการแก้ไขและป้องกัน  สถานที่และภาวะแวดล้อม เครื่องมือ  การประมาณค่าความไม่แน่นอน หลักฐานความสอบกลับได้ การสุ่มตัวอย่างและอื่นๆ

การได้การรับรองมาตรฐาน  ISO/IEC  17025 ช่วยให้ห้องปฏิบัติการมีความได้เปรียบในการแข่งขัน  ด้วยต้นทุนที่ลดลง สร้างความเชื่อถือ พัฒนาประสิทธิภาพ และผลกำไรที่เพิ่มขึ้น 



จากการได้รับการรับรองมาตรฐานห้องปฏิบัติการของคุณได้ก้าวไปข้างหน้าโดยการแจ้งให้โลกรับรู้ว่าผลของการทดสอบและสอบเทียบของคุณเป็นไปตามหลักวิชาการ  ยิ่งไปกว่านั้น การได้การรับรองเป็นการเปิดประตูสู่ตลาดโลกด้วยเหตุที่ว่าไม่มีความจำเป็นที่จะต้องตรวจสอบผลิตภัณฑ์ซ้ำอีกในประเทศต่างๆ ISO/IEC 17025 เป็นกระบวนการที่ไม่จบในตัวเอง  ISO 17025
มีส่วนในการที่ท้าทายให้ระบบบริหารจัดการห้องปฏิบัติการพัฒนาอย่างต่อเนื่องทั้งในด้านคุณภาพและความสามารถทางวิชาการของห้องปฏิบัติการและบุคลากร 

ISO/IEC 17025 ให้ความน่าเชื่อถือแก่องค์กร  ผู้ส่งมอบสินค้า และอื่นๆ โดยการรับรองวิธีการที่ได้ตรวจสอบความใช้ได้ของวิธีแล้ว  และการประเมินความสามารถทางด้านวิชาการ
ระบบบริหารจัดการ หมายถึงโครงสร้างขององค์กรสำหรับการบริหารจัดการกระบวนการหรือกิจกรรมต่างๆ  ซึ่งเปลี่ยนทรัพยากรที่ใส่เข้าไปให้เป็นผลิตภัณฑ์หรือบริการโดยเป็นไปตามเป้าหมายขององค์กร  เช่น ตอบสนองความต้องการของลูกค้าในด้านคุณภาพ การปฏิบัติตามกฎหมายข้องบังคับ  หรือเป็นไปตามวัตถุประสงค์ด้านสิ่งแวดล้อม.

มาตรฐาน ISO 9001 เป็นมาตรฐานเกี่ยวกับการบริหารจัดการทั่วไปซึ่งสามารถใช้ได้ทั่วไปกับองค์กรธุรกิจ  หน่วยงานสาธารณะ หรือหน่วยงานของรัฐบาล จากที่มีการนำระบบบริหารจัดการมาใช้มากขึ้นทำให้มีความต้องการเพิ่มขึ้นในการที่จะเชื่อมั่นว่าห้องปฏิบัติการสามารถดำเนินการในระบบบริหารจัดการคุณภาพ ที่เป็นไปตามมาตรฐาน  ISO 9001 มากขึ้นเช่นเดียวกันกับการแสดงถึงความสามารถด้านวิชาการ  ดังนั้น ISO 17025 จึงถูกกำหนดขึ้นโดยรวบรวมข้อกำหนดของ ISO  9001  ในส่วนที่เกี่ยวกับการบริการทดสอบและการบริการสอบเทียบและข้อกำหนดเฉพาะทางด้านวิชาการสำหรับความสามารถทางวิชาการเข้าด้วยกัน ห้องปฏิบัติการทดสอบและห้องปฏิบัติการสอบเทียบ  ที่ได้มาตรฐาน ISO 17025 จะมีการดำเนินการเป็นไปตามมาตรฐาน ISO  9001 ด้วย 

ทำไมต้องมีการสอบเทียบ

          เนื่องจากเครื่องมือวัดที่ใช้ในการสำรวจส่งผลกระทบต่อความแม่นยำและเชื่อถือได้ของข้อมูลจึงจำเป็นต้องดำเนินการให้แน่ใจว่าเครื่องมือวัดที่ใช้ในการสำรวจสามารถให้ผลการวัดที่แม่นยำตามความต้องการ การสอบเทียบ (Calibration) เป็นกิจกรรมที่จำเป็นสำหรับ การทำให้แน่ใจว่าเครื่องมือวัดที่ใช้งานยังสามารถทำงานได้อย่างแม่นยำตามที่ต้องการ บทความนี้จะกล่าวถึงความหมายของการสอบเทียบ ความสำคัญของการสอบเทียบ แนวทางปฏิบัติของการสอบเทียบเพื่อเป็นข้อมูลให้ผู้สนใจได้นำไปประยุกต์ใช้ในการจัดการสอบเทียบเครื่องมือวัดให้เหมาะสมต่อไป

ความหมายของการสอบเทียบ
          การสอบเทียบ หมายถึง ชุดของการดำเนินการซึ่งสร้างความสัมพันธ์ระหว่างค่าการชี้บอกโดยเครื่องมือวัดหรือระบบการวัด หรือค่าที่แสดงโดยเครื่องวัดที่เป็นวัสดุกับค่าสมนัยที่รู้ค่าของปริมาณที่วัดภายใต้ภาวะเฉพาะที่บ่งไว้ จากความหมายดังกล่าวขยายให้เข้าใจง่ายขึ้นก็คือ การสอบเทียบเป็นชุดการดำเนินการภายใต้สภาวะเฉพาะเพื่อหาค่าความสัมพันธ์ระหว่างเครื่องมือวัดเพื่อเปรียบเทียบกับค่าที่รู้ของ ปริมาณที่วัด ( ซึ่งต้องเป็นค่าที่สามารถอ้างอิงได้) ผลจากการสอบเทียบจะให้ข้อมูลว่าเครื่องมือวัดที่ใช้ในการสำรวจยังคงมีคุณลักษณะทางด้านมาตรวิทยาที่เหมาะสมในการใช้งานต่อไปหรือไม่

ความสำคัญของการสอบเทียบ
          ผลจากการสอบเทียบเมื่อนำมาวิเคราะห์ จะทำให้สามารถกำหนดได้ว่าเครื่องมือวัดควรจะใช้ต่อไปหรือจำเป็นต้องปรับแต่งผลจากการสอบเทียบ ทำให้ มั่นใจได้ว่าเครื่องมือวัดที่ใช้ในการสำรวจยังคงทำงานได้อย่างแม่นยำและเชื่อถือได้ ผลการสอบเทียบหลายๆ ครั้ง ยังแสดงให้เห็นคุณลักษณะทางด้านความเสถียร ( Stability ) ของเครื่องมือวัด